Yeni yavru köpeğinizin sosyalleştirme eğitimi oldukça önemli bir dönemi kapsamaktadır.
Bu dönem içerisinde yavruya öğrettikleriniz köpeğinizin davranışlarını belirleyecektir. İleride çıkabilecek sorunların kaynağını bu eğitim devresi içinde çözerek sizinle uyum içinde, topluma adapte olmuş ve her zaman yanınızda olan bir köpek sahibi olabilirsiniz.
Köpekler bizden farklı olarak, dünyayı ve yeni karşılaştığı olayları burunlarını, gözlerini, kulaklarını, ağızlarını kullanarak ve kokuları ile seslerini hafızalarına kaydederek öğrenirler. Bunun için yavrunuza çevreyi ve aile bireylerini keşfetmesi için yeterli zaman tanımalısınız.
Köpekler bildiğiniz gibi tek başlarına yaşayamazlar. Doğal yaşamlarında bir sürü topluluğu ile birlikte olur ve yaşaması için içinde bulunduğu sürünün kurallarına uyması gerekir. Şu an yavruyu ailesinden ayırarak yanınıza aldınız için artık onun ailesi sizsiniz. Yeni yavrunuz da zaten böyle düşünmektedir. Sizi insan olarak değil, aynen doğası gereği bir sürü üyesi olarak görür ve atalarından ona miras kalan güdülerini kullanır. Yavru bu hayata uyum sağlamaya çalışır fakat onu kendi haline bırakırsak ve ileride tanışmak zorunda olduğu kavramlardan uzak tutarsak, köpeğimiz korku dolu olur,rahat hareket edemez, insanlara saldırabilir, hem cinsleri ile ilişkileri zayıf olabilir; sizde bu durum için köpeğinizi suçlayıp "Küçükken çok şirindin,şimdi niye böyle yapıyorsun.Keşke seni almasaydım" gibi sözler söyleyerek ona kızabilirsiniz. Oysa suçu yavruda değil kendinizde aramalısınız. Okulda öğretmeni tarafından çocuğa öğretilmemiş bir bilgiyi çocuğumuza sorup cevap alamaz ve bu anda küçüğe kızarsak yanlış yapmış oluruz.Çünkü kabahat küçükte değildir.İşte bütün bu ve benzeri istenmeyen olayları önlemek için adına sosyalleşme dediğimiz olguya çok önem vermeli ve hassas bir şekilde uygulamalıyız ancak bu yolla toplum içinde kabul edilen,sorunsuz bir köpek sahibi oluruz.
ANA KURAL:
Yavru köpeklerin ilk deneyimleri en güçlü ve kalıcı deneyimlerdir. Bunun için ilk deneyimlerinin mutlaka pozitif yönde olması gerektiğini unutmayınız. Yavru köpeğiniz eve geldikten sonraki ilk 5(beş) hafta içindeki davranışlarınız yavrunun ömür boyu koruyacağı ana karakterini oluşturacaktır.(Köpeğiniz 8 (sekiz) haftalık iken alınmıştır.)Bu süre içerisinde yavrunun karakterini şehir ve aile ortamına uyumlu hale getiremezseniz ileride davranışlarını değiştirmede çok zorluk çekersiniz.
AMAÇ :
Yavrunun toplum içerisinde ve şehir içerisinde karşılaşacağı aklınıza gelebilecek her türlü olay ile küçük yaşlarda tanıştırarak alışmamış olduğu durumlara adapte olması ve bu olaylar karşısında güven duygusunun kuvvetlendirilmesi.
SONUÇ:
Aşağıda açıklamalarını bulacağınız yöntemleri kullanarak yavrunun istenmeyen davranışlarını engellemek ve ileride sorunsuz ve her türlü koşula uyum sağlayan sosyal bir köpek yaratmak. Bu yol ile insanların köpek üzerindeki olumsuz düşüncelerini değiştirmek.
Burada önemli bir noktayı size tekrar hatırlatmak istiyorum:
Yavru köpek alırken çoğumuz bir aylık köpek almaktayız. Bu çok yanlış sonuçlar doğuran bir düşüncedir. Yavru köpek mutlaka annesinin ve kardeşlerinin yanında kalmalı, köpek olduğunu hatırlatan kuralların ve köpek davranışlarının öğretilmesi gerekmektedir. Eğer yavruyu annesinden ve kardeşlerinden çok erken ayırırsak yavrunun temeli olmadığı için hayata adapte olmakta zorlanacak ve sorunlar ortaya çıkacaktır. Bunu önlemek için yavru köpeğinizi mutlaka 7-8 haftalık iken alınız. Bu sürenin 4-5 haftasını annesinin yanında, geri kalan 3 haftasını ise kardeşlerinin yanında oyun oynayarak geçirdiğinden emin olunuz.
Yavru Sekiz haftadan önce alınır ise:
Gereğinden önce kardeşlerinin yanından ayrılırsa, yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı köpek, kuralları ve kendini ifade etme bilincinden yoksun kalacağı için hemcinsleri ile olan ilişkilerinde ve hayata adapte olmada sorun çıkaracak, muhtemelen kendine güveni olmayan bir köpek olacaktır.
Yavru Sekiz haftadan sonra alınır ise:
Bu süreden sonra alınan yavru köpek eğer üretici tarafından sosyalleştirilmedi ise, insanlar ve şehir içinde karşılaşacağı durumlarda sorun çıkaracak yine topluma uyum sağlamakta zorlanacaktır.
Sosyalleştirme eğitiminin önemini ve yavrunun gelişme aşamalarını öğrenebilmek için gelin aşağıdaki tabloya bir göz atalım.
Yavrunun Gelişim ve Sosyalleşme Aşamaları
Doğumdan İki (2.) haftaya kadar--Neonatal Dönem.
*Beden ısısı yaklaşık 37.C
*Ağırlık. Irkına göre değişir ama genelde 110-120 gr ve bir hafta içinde iki misli olacaktır. Kalp atışı dakikada 200'ün üzerindedir.
*Yaşaması için annesine son derece bağımlı, savunmasız sadece iç güdülerine göre hareket eder.
*Annesi her 3 saatte bir 2-3ml süt ile besler.
*Sinir sistemi ve vücut hareketleri minimum düzeydedir.
*Sosyal davranışları minimum düzeydedir.
*14.gün içerisinde neonatal dönem sona erer.
*Yavrular sürünerek hareket eder.
*İnsanlar ile tanıştırılarak koklamasına izin verilmeli.
*Kaldığı ortam ilk hafta içinde 29-32, ikinci hafta ise 26-29 C arasında olmalı. Hava cereyanlarından korunmalıdır.
Üçüncü Hafta İçinde.
*Gözler ve kulaklar duyarlı.
*Süt dişleri çıkar.
*Şu an 350 gr.ağırlığındadır.
*Yavru çevreye cevap vermeye başlar.
*Sinir sistemi faaldir. Yavru yürümeye başlar.
*Annesine daha az bağımlı ve vücut fonksiyonlarını kontrol edebilmeye çalışır.
*Kardeşleri ile iletişim kurmaya başlıyor.
*Yürüyerek çevreyi keşfetmek istiyorlar.
*Köpeğin davranışları gözlemlenmeye başlıyor.
*Kaldığı ortam şimdi 23-26 C arasında olmalı.
Dördüncü Hafta İçinde.
*12-14.haftaya kadar devam edecek olan kritik sosyalleşme periyodu başladı.
*Yaramazlıkları başladı. Bazıları pantolon paçalarınızı ya da eteğinizin uçlarını çekiştirme peşinde
*Annesine daha az bağımlı ve kardeşleri ile ilişki içinde.
*Vücut ısısı 38.C
*Kalp atışı dakikada 173.
*Keşfetmeye hazır.
*Süt dişleri büyük çoğunlukla tamamlandı.
*Yavru maması yiyebilecek durumda.
*Kaldığı ortam 23.C olmalı.
Beşinci Hafta İçinde.
*Kardeşleri ile oynuyor, koşuyor küçük bir liderlik yarışı baş göstermiş.
İnsanlara cevap veriyor.
*Çevre ile tanıştırılması son derece önemli.
Altı (6.) ve Sekiz (8.) Haftalar İçinde.
*Sosyalleşme için anahtar dönem.
*Yavru sütten kesilmiş.
*Sinir sistemi ve hareketleri gelişmiş. Artık köpek davranışları sergiliyor
*Burnunu, kulağını,kuyruğunu kardeşleri ile birlikte keşfediyor.Temel kalıpları öğreniyor.
*Yavru öğrenmeye ve yeni evine gitmek için hazır.
*Şu an 700-800gr arasında.
Oniki (12.) Hafta İçinde.
*Çevreyle olan ilişkisi ve keşfetme isteği maksimum düzeyde.
*Bu dönemde çok dikkatli olunmalı ve yavru kesinlikle korkutulmamalı. Olumsuz davranışlar sosyalleşme becerilerinin önüne geçebilir.
Onaltı (16.) Hafta İçinde.
Süt dişlerini kaybederek, yetişkin dişleri çıkmaya başladı.
Altı (6.) Ay İçerisinde.
*Bebeklik dönemi sona ererek, çocukluk dönemine girdi.
*Kalp atım hızı şimdi dakikada 70.
*Çoğu beden sistemi yetişkin köpeğinkine eşit.
SOSYALLEŞTİRME EĞİTİMİNE HAZIR MISINIZ?
Aşılama genellikle yavru köpeğinizin altı (6.) haftasından başlar, körlere rehberlik için seçilecek ve eğitilecek yavruların daha önce aşılama programına alındığı da bilinmektedir. Böylece erken yaşlarda trafiğe, insanlara, arabalara ve diğer olaylara adapte olması sağlanmaktadır. Bunun için veterineriniz ile konuşarak bir an önce sosyalleştirme eğitimine geçmek istediğinizi ve bunun için yavrunuzun sağlığı için gerekli olan programın uygulanmasını söyleyiniz. Unutmayın ki henüz yavrunuza ilk aşılar uygulandı, bağışıklık sisteminin güçlenmesine biraz daha zaman var.
Eğitim süresince yavrunuzun karakterine göre çok hassas davranmalısınız. Bu süre içerisinde hiç bir zaman aceleci olmamalı her durumu yavrunuza kademe kademe anlatmalısınız. Eğer aceleci davranarak trafiğe alıştırmak için onu bir anda Kızılay ya da Taksim'e sokarsanız durum yavru açısından hiç de iç açıcı olmayabilir.
Yavrunun eğitim süresince tanışması gereken durumlar:
Diğer köpekler ile yavrunuzu tanıştırırken özellikle 14 haftasını doldurmuş olanlara dikkat edin çünkü saldırganlık gözlenebilir ve hiçbir şeyden habersiz yavru köpeğiniz bir daha diğer köpekler ile sağlıklı iletişim kurma olanağından yoksun kalabilir. Böyle durumları önlemek için daha önce tanıdığınız, karakterini bildiğiniz köpekler ile tanıştırınız. Eğer böyle bir olanağınız yok ise köpek sahibinden köpeğin tasmalamasını isteyiniz ve sonra yavrunuza tanışma fırsatı veriniz.
Bu tanışma anında yavrunuzun büyük köpekler ile oynamasına izin vermeyin. Yavru şu an için yalnızca kendi yaşında ve küçük veya tanıdığınız güvendiğiniz köpekler ile oynayabilir. Tasmasını açmayı unutmayın. Ona kontrolünüz altında oynama fırsatı veriniz ki kendini ifade etme olanağı bulsun, bırakın koşsun oynasın, enerjisini harcasın göreceksiniz ki çok memnun kalacaktır..
Bazı kişiler yavrunun insanlar tarafından sevilmesini istemezler; aman ha siz bu insanlardan olmayın. Aşırıya kaçmamak üzere herkesin yavrunuzu sevmenize izin verin. Bu arada ani davranışlardan kaçınmalarını rica edin; korkmayın kimse bu sevimli yavruya kötü bir düşünce besleyemez.
Bu eğitim boyunca yavruyu cezalandırmayacağız, bağırmayacağız. Eğer sinirli olursak yavruyu korkutabilir ve ileride saldırgan bir köpek olmasına sebep olabiliriz. Bu hiç bir köpek sahibinin istemediği bir durumdur. Yapacağımız tek hareket yavruyu yeni durumlar ile hassas bir şekilde tanıştırmak, bu egzersizleri tekrar ederek nasıl davranması gerektiğini öğretmektir. Eğitim süresi ikiniz için de çok eğlenceli geçecektir. Siz; çevre,insanlar ve arkadaşlarınız ile uyumlu, yıllarca birlikte olacağınız köpeğinize ilk derslerini vermenin heyecanı içinde olacak,yavrunuz ise yeni yeni durumlar ile tanışarak bu dünyayı tanıma fırsatı yakalayacaktır.
Eğitim süresi içerisinde size yardımcı olması için yavruya adını öğretiniz. İsmi kolayca anlıyabilmesi için en fazla iki (2) heceli olmalıdır. Köpeklerin "a" ve "o" ile biten hecelere daha ilgi duyduğunu belirtelim. İsmini öğretmek için ona her yemek verişinizde, sevdiğinizde, yanından ayrılırken (sizi takip etmesi için)adını aynı ses tonu ile davetkar bir biçimde söyleyin. Bu süre içinde değişik isimler kullanmamaya dikkat edin. Adını kısa sürede öğrendiğini ve cevap verdiğini göreceksiniz.
Yine ileride yavrunuzu kontrol altına almanızı sağlayacak ve çağrıldığında gelmesi için sizi takip etmesini öğretmelisiniz. Bunu yaparken yavrunuzu serbest bırakın ve onunla oynayın. Kısa süre sonra yavrunuz farkında değil iken aksi tarafa doğru koşun ve aynı zamanda heyecanlı bir ses tonu ile adını söyleyin yavru bir an telaşa kapılacak ve sizin yanınızda olmak isteyip koşarak size doğru gelecektir. Bu arada sizde yere çömelin ve kollarınızı iki yana açarak onu kucaklayın ve bol bol sevin. Bu hareketi bir kaç defa daha aşırıya kaçmadan ve diğer günlerde de uygulayın böylece köpeğinizin ilgisinin devamlı sizde kalmasını sağlarsınız. Bu oyunu evinizde odadan odaya ya da bahçenizde uygulayabilirsiniz. Köpeğiniz sizinle oyun oynarken elbiselerinizi ısırmak isteyebilir, sakın izin vermeyin.
Yavrunuzun size aşırı bağlanmasını önlemek amacıyla onu bazı zamanlarda yalnız bırakınız (bu zamanı hep aynı saat dilimine denk getirmeyin),sizi arayıp ağlamasına, havlamasına cevap vermeyiniz.
Kaynak: www.kucukucu.net e teşekkür ederiz.